Suy giảm chức năng thận – Nguyên nhân, triệu chứng, cách điều trị
Tham vấn y khoa: Ths.Bs Nguyễn Thị Hằng
Biên tập viên: Phạm Thu Hoàn
07/09/2022
Suy giảm chức năng thận còn được gọi là suy thận. Theo các chuyên gia thận niệu, tình trạng này gây ảnh hưởng trực tiếp đối với sức khỏe. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời có thể gây những biến chứng nguy hiểm, làm giảm tuổi thọ và đe dọa đến tính mạng người bệnh.
1. Suy giảm chức năng thận là gì?
Trong cơ thể con người có hai quả thận, nằm đối xứng nhau qua cột sống, phía trên eo. Thận đảm nhận nhiều vai trò quan trọng, trong đó đặc biệt là chức năng lọc máu, loại bỏ chất lỏng và các chất cặn bã dư thừa, cân bằng muối và chất điện giải, điều hòa huyết áp…
Suy giảm chức năng thận (suy thận) là tình trạng một hoặc cả hai bên thận hoạt động kém. Từ đó dẫn đến các vấn đề khác nhau về sức khỏe. Suy thận được chia làm 2 loại là suy thận cấp và suy thận mạn tính.
2. Nguyên nhân suy giảm chức năng thận
Đa phần, bệnh nhân phát hiện suy thận khi đã ở giai đoạn bệnh tiến triển nặng. Suy giảm chức năng thận có thể là hệ quả của một số vấn đề về sức khỏe. Dưới đây là những nguyên thường gặp nhất:
- Lượng máu đến thận giảm: Giảm lượng máu đến thận có thể do các bệnh lý như: bệnh tim, suy gan, nhiễm trùng huyết, bỏng nặng, do dị ứng… Ngoài ra, việc sử dụng các loại thuốc điều trị như thuốc hạ huyết áp, thuốc chống viêm cũng có thể dẫn đến thiếu máu đến thận.
- Giảm đào thải nước tiểu: Một số vấn đề về đại tràng, bàng quang, tiền liệt tuyến ở nam giới, sỏi thận, tổn thương thần kinh… có thể gây cản trở quá trình đào thải nước tiểu. Các chất độc tích tụ lâu ngày dẫn đến suy thận.
- Mắc bệnh huyết áp cao: Huyết áp tăng cao có thể là nguyên nhân khiến lượng máu lưu thông kém, gây tổn hại đến thận.
- Nồng độ pH trong thận mất cân bằng: Việc sử dụng các loại đồ uống có gas, nước ngọt… có thể khiến nồng độ pH của thận mất cân bằng. Thận phải làm việc nhiều hơn để trung hòa dẫn đến quá tải, suy giảm chức năng.
3. Triệu chứng suy giảm chức năng thận
Triệu chứng suy thận ở mỗi giai đoạn tiến triển của bệnh lại có sự khác biệt. Dưới đây là các biểu hiện, triệu chứng tương ứng với từng giai đoạn cụ thể:
– Giai đoạn đầu: Ở giai đoạn sớm, khi các nhu mô thận chớm bị tổn thương, người bệnh hầu như không có biểu hiện gì lạ. Chính vì vậy, những người suy giảm chức năng thận thời kỳ đầu rất khó để phát hiện. Tuy nhiên, nếu xét nghiệm nước tiểu sẽ phát hiện có tiểu đạm vi thể.
– Giai đoạn chức năng thận còn dưới 50%: Xuất hiện các biểu hiện õ ràng như: tiểu tiện nhiều, thiếu máu, phù nề, huyết áp tăng, người mệt mỏi, chán ăn, đau lưng, miệng hôi…
– Giai đoạn cuối: Người bệnh tiểu rất ít, thậm chí không tiểu; cơ thể nhiễm độc, phù nề, hôn mê… Ở giai đoạn này, cần can thiệp bằng các phương pháp như lọc thận, ghép thận thì mới có thể duy trì và kéo dài sự sống.
4. Suy thận có chữa được không?
Theo các chuyên gia thận niệu, suy thận cấp nguyên nhân do viêm hoặc do hệ quả từ các bệnh lý khác thì cơ hội chữa khỏi là hoàn toàn có. Khi điều trị triệt để nguyên nhân, tình trạng suy thận có thể được cải thiện.
Tuy nhiên, suy thận mạn có chữa được không thì câu trả lời là không. Các đơn vị chức năng của thận một khi đã bị tổn thương thì không có khả năng phục hồi. Tuy nhiên, việc điều trị kịp thời có thể giúp làm chậm quá trình diễn tiến của bệnh. Ngoài ra, các phương pháp điều trị cũng giúp cải thiện triệu chứng, khiến người bệnh bớt đau đớn, khó chịu và giảm thiểu nguy cơ biến chứng.
5. Điều trị suy giảm chức năng thận
Tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh, bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp điều trị phù hợp. Thông thường, suy thận mạn không thể chữa khỏi hoàn toàn. Việc điều trị chủ yếu tập trung vào giảm triệu chứng, phòng ngừa nguy cơ biến chứng, giúp bệnh tiến triển chậm lại.
5.1 Điều trị suy thận bằng Y học hiện đại
– Điều trị bằng thuốc
Một số loại thuốc được kê dùng để điều trị nguyên nhân hoặc triệu chứng, biến chứng của suy thận như: thuốc hạ huyết áp, thuốc giảm mỡ máu, thuốc chống thiếu máu, thuốc giảm phù nề…
Ưu điểm của phương pháp dùng thuốc là tiện dụng, mang lại hiệu quả nhanh. Nhưng trong quá trình sử dụng có thể gây nhiều tác dụng phụ.
– Lọc máu nhân tạo:
Là sử dụng máy ở bên ngoài cơ thể thay cho thận, để làm sạch các chất thải trong máu. Lượng máu sau khi được lọc sẽ được trả về. Áp dụng cho các trường hợp tăng Kali máu không đáp ứng điều trị nội khoa, thanh thải creatinin dưới 10ml/ phút/ 1,73m2 cơ thể.
– Thẩm phân phúc mạc
Đây là phương pháp làm sạch chất thải trong máu bằng cách sử dụng chính niêm mạc vùng ổ bụng của bệnh nhân, bằng một dung lịch đặc biệt. Cách làm này có thể được thực hiện tại bệnh viện, tại nhà hay ngay tại nơi làm việc; miễn là đảm bảo điều kiện về mặt y tế.
– Cấy ghép thận
Nếu quả thận của người bệnh bị suy giảm chức năng khoảng 90%, không còn khả năng hoạt động được nữa thì cần phải nghĩ đến phương pháp thay thế thận. Thận có thể được lấy từ người hiến tặng vẫn còn sống hoặc người chết não.Đây được xem là phương pháp điều trị tốt nhất, giúp người bệnh có cơ hội sống lâu và khỏe mạnh.
5.2 Tăng cường chức năng thận bằng Đông y
Theo Y học cổ truyền, suy giảm chức năng thận gốc là do tỳ hư, không thể thăng thanh giáng trọc. Thận hư làm mất chức năng khí hóa, ngọn là do thấp trọc, ứ huyết, phong tà xâm phạm. Dưới đây là gợi ý một số bài thuốc trị thận suy hiệu quả:
5.2.1 Bài thuốc “thăng thanh giáng trọc”
Theo Đông y, thanh (chất trong) là chất tinh hoa, là dinh dưỡng của đồ ăn được hấp thụ ở ruột non, qua sự vận hoá của tỳ đem đi nuôi dưỡng toàn thân; cặn bã sẽ được đưa đến bàng quang để bài tiết qua ngoài. Trọc (chất đục) là cặn bã của đồ ăn đựơc tiểu trường đưa xuống đại trường.
Bài thuốc có tác dụng củng cố và thúc đẩy hoạt động của hệ tiêu hóa, hệ bài tiết. Những người suy thận chức năng bài tiết kém có thể tham khảo sử dụng.
– Nguyên liệu chuẩn bị:
- Hoàng kỳ trích: 30g
- Nam bán hạ chế: 10g
- Tàm sa: 30g
- Thổ phục linh: 20g
- Rau má: 30g
- Trần bì: 10g
– Cách thực hiện: Tất cả nguyên liệu sắc lấy nước uống, mỗi ngày uống 2-3 lần trong vòng 1 tháng.
5.2.2 Bài thuốc Thận khí hoàn
Đây là bài thuốc có công dụng bổ thận dương, hỗ trợ trị các bệnh do thận dương bất túc như: chân tay lạnh, đau lưng mỏi gối, sinh lý yếu, liệt dương, di tinh, hen suyễn, chóng mặt, ù tai, tóc bạc…
– Chuẩn bị nguyên liệu:
- Can địa hoàng: 800g
- Sơn dược, Sơn thù, Trạch tả: mỗi loại 400g
- Phục linh, Mẫu đơn bì: mỗi loại 300g
- Quế chi: 100g
- Hắc phụ tử: 100g
– Cách thực hiện: Tất cả các vị trên sao giòn, tán mịn. Trộn đều với mật ong viên thành hoàn. Mỗi ngàu uống 3 lần, mỗi lần 20g.
5.2.3 Cây quýt gai chữa suy thận
Cây quýt gai hay còn gọi là cây tầm xoọng, một cây thuốc nam với nhiều tác dụng quý như trị ho hen, viêm nhiễm. Đặc biệt nó là 1 vị thuốc trong bài thuốc 4 vị chữa bệnh thận hư.
- Chuẩn bị nguyên liệu:
- Quýt gai: 20g
- Cây cỏ mực: 20g
- Cây nổ: 20g
- Cây muối: 20g
– Hướng dẫn thực hiện: Toàn bộ nguyên liệu rửa sạch rửa sạch, sắc với 1,2 lít nước cho tới khi cạn còn khoảng 1 bát. Chia 3 lần uống trong ngày.
6. Nhưng lưu ý đối với bệnh nhân suy giảm chức năng thận
Bên cạnh những phương pháp điều trị trên, người bệnh cần lưu ý một số vấn đề về chế độ ăn uống, sinh hoạt, vận động… Từ đó giúp hỗ trợ cải thiện triệu chứng, hạn chế nguy cơ bệnh nặng hơn:
- Nên ăn nhạt, hạn chế tối đa lượng muối trong khẩu phần ăn hàng ngày.
- Tăng cường rau xanh, trái cây để kích thích cơ thể bài tiết, chuyển hóa tốt hơn.
- Kiểm soát lượng đạm nạp vào cơ thể theo từng giai đoạn bệnh. Ở giai đoạn đầu, lượng đạm người bệnh cần vào ít. Giai đoạn sau, khi phải chạy thận, lọc máu, cần bổ sung đạm.
- Không sử dụng rượu bia, chất kích thích, không hút thuốc lá…
- Tập thể dục thường xuyên, chơi những môn thể thao nhẹ nhàng, phù hợp theo lời khuyên của bác sĩ.
- Tham khám định kỳ để nắm được tiến triển bệnh, từ đó có phương pháp can thiệp kịp thời.
Trên đây là những thông tin liên quan đến suy giảm chức năng thận và các phương pháp điều trị. Quan trọng, người bệnh cần giữ tinh thần lạc quan, có ý thức chăm sóc và bảo vệ sức khỏe của mình. Có thể tham khảo thêm các sản phẩm bổ thận có nguồn gốc thảo dược để sử dụng.
>>> XEM THÊM:
- “Bí kíp” bổ thận tráng dương cho nam giới từ thảo dược tự nhiên
- Thận yếu gây rụng tóc có nguy hiểm không? Làm sao để cải thiện
- Đau lưng mỏi gối do thận yếu – Nguyên nhân và cách chữa trị